Waardoor ontstaan verkleurde tanden en wat kun je eraan doen?
Verkleurde tanden bij kinderen kunnen veel verschillende oorzaken hebben. Denk aan glazuurafwijkingen, een val (trauma), gaatjes of medicijngebruik. Dit zijn stuk voor stuk voorbeelden van inwendige verkleuringen. Uitwendige verkleuringen, die het meest voorkomen bij kinderen, ontstaan met name door het nuttigen van bepaalde voedingsmiddelen of dranken of door een ophoping van bacteriën.
Tanden kunnen zowel in- als uitwendig verkleuren door een breed scala aan oorzaken. Tanden zijn opgebouwd uit tandbeen en tandglazuur. De kleur van het tandbeen en de dikte van het glazuur bepalen de kleur van je tanden.
Inwendige verkleuringen
Een inwendige verkleuring treedt op bij veranderingen in het tandbeen of tandglazuur. Dit kan vele oorzaken hebben zoals een val waardoor de tandzenuw afsterft, maar ook door ziekte of medicijngebruik. Lees hieronder meer over de oorzaken van inwendige verkleuringen.
Uitwendige verkleuringen
Uitwendige verkleuringen worden veroorzaakt worden door kleurstoffen in eten en drinken of door een kleverige ophoping van bacteriën.
Glazuurafwijkingen
Er bestaan tal van glazuurafwijkingen die als voornaamste kenmerk hebben dat de tanden en kiezen van structuur veranderen en verkleuren. Denk daarbij aan kaaskiezen, die een geelbruine kleur kunnen hebben waarbij de tanden witte vlekken kunnen vertonen. Bij amelogenesis imperfecta kunnen tanden door het aangetaste glazuur zelfs bruin of zwart uitslaan. Glazuurafwijkingen ontstaan al tijdens de ontwikkeling van de tanden, dus wanneer ze nog niet zijn doorgekomen. Daarom zijn glazuurafwijkingen over het algemeen niet te genezen. Door de kwetsbaarheid van tanden met een glazuurafwijking is een goede mondhygiëne noodzakelijk. Een mondhygiënist kan je daarbij helpen.
Ziekte
Er zijn kinderziektes die kunnen leiden tot verkleuring van de tanden. Vooral hoge koorts of een infectie kunnen leiden tot verkleurde tanden bij kinderen.
Medicijnen
Medicijnen of voedingssupplementen die ijzer bevatten, kunnen leiden tot donkere plekken op tandjes van baby’s en peuters. Ook een bepaald soort antibiotica (tetracycline) kan in de ontwikkelfase van de tanden leiden tot verkleuringen. Daarom wordt deze vorm van antibiotica niet voorgeschreven aan zwangere vrouwen en jonge kinderen.
Chromogene bacteriën
Chromogene bacteriën kunnen leiden tot grijze tanden, zwarte vlekjes op de tanden of een groene tot oranjebruine laag op de rand van het tandvlees. Deze bacteriën produceren namelijk waterstofsulfide, wat een reactie teweegbrengt met het ijzer dat in speeksel zit. Dit alles leidt tot een aanslag die alleen nog verwijderd kan worden door een mondhygiënist of tandarts.
Slecht poetsen
Door slecht te poetsen blijft er tandplak achter op je tanden. Tandplak veroorzaakt niet alleen gaatjes, maar heeft bovendien een gelige kleur. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met poetsen. Een veelgemaakte fout is denken dat baby’s te jong zijn om hun tandjes te kunnen poetsen. Het is echter ontzettend belangrijk om meteen vanaf de eerste doorgekomen tandjes in ieder geval één keer per dag te poetsen, het liefst voor het slapengaan. Wanneer het melkgebit compleet is, rond 2,5 jaar, is het van belang om twee keer per dag te poetsen. Een jong kindergebit poets je bij voorkeur met een borstel met zachte haren en met een fluoridehoudende peutertandpasta. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen tot tien jaar niet de motoriek hebben om zelf hun gebit goed schoon te houden. Daarom is het van belang om in ieder geval tot die leeftijd het gebit van je kind na te poetsen.
Gaatjes
Bacteriën in je mond zetten suikers uit eten en drinken om in een zuur. Dat zuur tast je tandglazuur aan en veroorzaakt gaatjes waardoor je tanden kunnen verkleuren. Ook al zie je het gaatje niet omdat het tussen de tandjes van je kind zit, het kan op den duur een blauw-grijze verkleuring geven omdat het glazuur transparant is.
Tandsteen
Niet alleen volwassenen hebben tandsteen. Ook bij kinderen kan tandsteen voorkomen. Tandsteen is hard geworden tandplak met een gele of bruine kleur. Tandplak is een mengsel van speeksel, bacteriën en etensresten. Tandplak kun je zelf verwijderen door goed en tweemaal daags minimaal twee minuten te poetsen. Tandsteen kun je niet zelf verwijderen maar moet verwijderd worden door een mondhygiënist of tandarts.
Ongelukjes
Een ongeluk zit in een klein hoekje, zeker bij kinderen. Wanneer een kind valt of op een andere manier een klap tegen het gebit krijgt, kan de zenuw in de betreffende tand afsterven. In het binnenste van de tand loopt namelijk het wortelkanaal: een holte die gevuld is met een zenuw en bloedvaten. Een klap kan de zenuw beschadigen, waardoor deze afsterft, met een blauw-grijze ‘dode tand’ tot gevolg. Een dode tand krijgt die grijze kleur omdat het ijzer in rode bloedlichaampjes vrijkomt. De verkleuring van de tand kan al binnen enkele dagen na de klap optreden maar kan ook jaren later ineens gebeuren. Wanneer het een blijvende tand betreft, kan de tand na een wortelkanaalbehandeling (waarbij het wortelkanaal gevuld wordt) van binnenuit gebleekt worden.